Zwiedzanie synagog na Kazimierzu w Krakowie z przewodnikiem
Bożnice stanowiły centrum żydowskiego Kazimierza, najwięcej z nich skupione były wokół ulicy Szerokiej. Obok nich często znajdowały się szkoły talmudyczne, jak i budynki kahalne. W synagogach modlili się Żydzi ortodoksyjni, postępowi czy chasydzi zamieszkujący przed wojną nasze miasto.
Przykładowe tematy zwiedzania:
- Funkcje synagog krakowskich od średniowiecza po czasy współczesne
- Kiedy, jak i gdzie modlą się Żydzi? (dla dzieci i młodzieży)
Proponowane wstępy:
- Stara Synagoga
- Synagoga Tempel
Synagogi Kazimierz Kraków przewodnik zwiedzanie
Stara Synagoga
Stara Synagoga w Krakowie to najstarsza synagoga w Polsce, powstała w XV w. W roku 1570 została ona przebudowana w stylu renesansowym przez florenckiego artystę Matteo Gucciego. W drugiej połowie XVI w. i w pierwszej połowie w. XVII dobudowano do synagogi przedsionek i dwa pomieszczenia modlitewne dla kobiet.
Synagoga stanowiła religijne i administracyjne centrum żydowskiej gminy krakowskiej. Synagoga, która przez stulecia była najważniejszym domem modlitewnym dla Żydów, została w czasie II wojny światowej zdemolowana i ograbiona przez Niemców.
Po wojnie została ona odnowiona i dzisiaj znajduje się w niej oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, w którym prezentowana jest historia i kultura krakowskich Żydów.
Synagoga Wysoka
Synagoga Wysoka, zbudowana za czasów Zygmunta Augusta, znajduje się przy ulicy Józefa, blisko dawnych murów Kazimierza. Stała ona również niedaleko bramy miejskiej, dlatego sala modlitw umieszczona była na piętrze, gdyż bożnica znajdowała się w miejscu szczególnie ruchliwym. Do dnia dzisiejszego pozostaje najwyższą synagogą Krakowa oraz jedyną w Polsce synagogą umieszczoną na piętrze.
Synagoga Remuh
Jedną z synagog na ulicy Szerokiej jest synagoga Remuh, za którą znajduje się stary cmentarz żydowski. Do dzisiaj w synagodze Remuh odbywają się nabożeństwa żydowskie. Została ona zbudowana przez bankiera króla Zygmunta Augusta, Isserela ben Josefa, w roku 1556. Jej nazwa pochodzi od przydomka jego ojca, Mosesa Isserlesa, nazywanego "Remuh", słynnego talmudysty i uczonego rabina.
Synagoga Ajzyka
Na rogu ulicy Izaaka i ulicy Kupa stoi synagoga Ajzyka. Została ona ufundowana przez Izaaka Jakubowicza, starszego krakowskiej gminy żydowskiej, który nazywany był Ajzykiem Jekelesem. Jej budowniczym był znany włoski architekt Giovanni Trevano. Do 1939 roku przed synagogą znajdował się obszerny plac, na którym znajdowało się targowisko rybne.
Synagoga Poppera
Znajdująca się przy ulicy Szerokiej synagoga Poppera została zbudowana w roku 1620 i została ufundowana przez bankiera Wolfa Poppera. Była i jest ona niewielka w porównaniu z innymi synagogami Krakowa, dlatego też nazywana była "Małą Synagogą". Dzięki szczodrości Wolfa Poppera synagoga mogła poszczycić się najbogatszym wyposażeniem wnętrza spośród wszystkich krakowskich bożnic.
Synagoga Kupa
Blisko północnej części dawnych murów miejskich Kazimierza stoi synagoga, która nosi nazwę taką jak ulica. Słowo "Kupa" w języku hebrajskim oznacza "wspólną kasę" gminy żydowskiej, czyli kahału. Synagoga Kupa została więc sfinansowana z pieniędzy kahalnych. Zwana również była "Szpitalną", ze względu na swoje sąsiedztwo ze szpitalem żydowskim oraz "Ubogich", ponieważ modlili się w niej najbiedniejsi członkowie kahału.
Synagoga Tempel
Żydzi reformowani inaczej interpretują prawo żydowskie, czyniąc judaizm bardziej liberalnym. Postępowa synagoga Tempel została zbudowana w II poł. wieku XIX, ale jej ostateczny wygląd pochodzi z lat 20. XX w. Budowa bożnicy spotkała się z oporem tradycyjnych Żydów z Kazimierza, którzy odrzucali wszelkie innowacje głoszone przez postępowych Żydów.